Doç. Dr. Mehmet Bedii Kaya
Bilişim Hukuku

Kurumsal İşleyişi Sabote Etmek

Kurumsal İşleyişi Sabote Etmek: CIA Temel Sabotaj Saha El Kitabından Notlar

Dr. Mehmet Bedii Kaya

Amerikan Merkezi İstihbarat Teşkilatı (Central Intelligence Agency – “CIA”), yakın zamanda CIA Temel Sabotaj Saha El Kitabını yeniden tasnif ederek kamusal erişime açtı. Temel Sabotaj Saha El Kitabı, sabotaj yapmak için motivasyonlardan, araçlara, hedeflere ve zamanlamaya kadar kapsamlı birçok temel bilgi içermekte. El kitabında, binalar, endüstriyel üretim ve imalat, benzin ve petrol, elektrikli motorlar, transformatörler, tribünler, kazanlar, metaller, maden ve mineral çıkarımı, tarım, taşıma (demiryolları, otomobiller, deniz taşımacılığı), iletişim (telefon, telegraf, posta, radyo) ve elektrik hatlarının nasıl sabotaj edileceğine dair çok temel seviyede de olsa yönlendirici bilgiler ve tavsiyeler yer almakta. Adı üstünde: Temel Sabotaj Saha El Kitabı.

Bu El Kitabında en ilginç kısım ise Kurumlara ve Üretime Müdahale ile Morali Düşürme ve Karmaşa Yaratmaya Yönelik Genel Araçlar başlığı altında belirtilenler. Bu başlıklar altındaki adımların eleştirel bir bakış açısıyla yeniden okunmasında fayda var. Çalıştığınız kurumda, şirkette, üniversitede birileri kurumsal işleyişi istihbari bir sabotaj amacıyla olmasa da bilinçli veya bilinçsiz olarak bozmakta. Aşağıda çevirisi yer alan adımların çoğu sizlere tanıdık gelecektir. Bir kurumda verimliliği bozuyorsanız, işleri yokuşa sürüyorsanız, anlamsız şekilde işleri sürüncemede bırakıyorsanız, çok ama boş konuşuyorsanız, morali bozuyorsanız, işe hep olumsuz bakıyorsanız, bir ajanla ortak çok yanınız var demektir. Nihayetinde motivasyonunuz farklı da olsa ortak bir paydada buluşuyorsunuz: kurumsal işleyişi sabote etmek!

Bölüm 11 – Kurumlara ve Üretime Müdahale

(a) Kurumlar ve Toplantılar

(1) Her şeyi ilgili “kanallar” üzerinden yapmakta ısrarcı olun. Kararları hızlandırmak için hiçbir zaman kısa yollara izin vermeyin.

(2) “Konuşmalar” yapın. Mümkün olduğunca çok konuşun ve de uzun konuşun. Vurgularınızı uzun anektodlar ve kişisel tecrübelerle destekleyin. Hiçbir zaman uygun “vatansever” yorumlar yapmaktan çekinmeyin.

(3) Mümkün olduğunca, “daha fazla çalışma ve inceleme” için tüm hususları komisyonlara havale edin. Komisyonları mümkün olduğunca en geniş şekilde oluşturmaya çalışın (asla beşten aşağı olmayacak şekilde).

(4) Alakasız konuları mümkün olduğunca gündeme getirin.

(5) Tebliğlerin, tutanakların, kararların açık ifade tarzlarına takılın.

(6) Son toplantıda kararlaştırılan hususlara tekrar dönün ve bu kararın uygunluğunu tekrar tartışmaya açın.

(7) Her zaman “tedbir”i savunun. “Makul” olun ve diğer toplantı katılımcılarının “makul” olmasını talep edin ve daha sonra utanmaya veya zorluğa yol açabilecek telaştan kaçının.

(8) Her türlü kararın uygunluğundan endişe duyun – bu eylemin planlandığı haliyle mevcut grubun yetkisi kapsamında olup olmadığını veya daha yüksek bir birimin politikasıyla çelişip çelişmediğini gündeme getirin.

(b) Yöneticiler ve Denetmenler

(1) Yazılı talimat talep edin.

(2) Emirleri “yanlış anlayın”. Sonu gelmez sorular sorun veya bu tür emirlere ilişkin uzun görüşmeler gerçekleştirin. Mümkün olduğunca lafı çevirin.

(3) Emirlerin yerine getirilmesini mümkün olduğunca geciktirin. Kararın bir kısmı hazır olsa bile, tamamı hazır olana kadar yerine getirmeyin.

(4) Mevcut stoklarınız tamamen tükeninceye kadar yeni çalışma materyalleri sipariş etmeyin; böylece, emirleri yerine getirmede ufacık bir gecikme işin tatil olmasına yol açacaktır.

(5) Temin edilmesi zor olan yüksek-kalite materyal sipariş edin. Eğer bunları elde edemezseniz, bu konuda tartışın. Daha düşük kalitede malzemenin daha düşük kalitede bir işe yol açacağını uyarın.

(6) İş dağılımı yaparken, her zaman en önemsiz işlerin atamasıyla başlayın. Göreceksiniz ki, önemli işler kalitesiz teçhizatlı yetkin olmayan kişilere verilecektir.

(7) Nispeten önemsiz ürünler için mükemmel işçilikte ısrarcı olun; birazcık kusuru olan ürünleri tekrar üretilmesi için geri gönderin. Gözle görülmeyen hataları olan defolu olanları onaylayın.

(8) Aktarımda hatalar yapın ki, parçalar ve materyaller işyerinin farklı yerlerine gönderilsin.

(9) Yeni çalışanlara eğitim verirken, eksik veya yanlış talimatlar verin.

(10) Morali ve onunla birlikte üretimi düşürmek için yetkin olmayan çalışanlarla iyi olun; onlara hak etmedikleri terfileri verin. Yetkin çalışanlar arasında ayrımcılık yapın; işleri hakkında adil olmayan şikayetlerde bulunun.

(11) Daha önemli bir iş yapılması gereken işler varken, toplantı tertip edin.

(12) Kırtasiyeciliği inandırıcı yöntemlerle artırın. Çift nüsha dosyalar oluşturun.

(13) Talimat vermede, çek ödemelerinde ve benzerlerinde prosedürleri ve yetkileri artırın. Bir kişinin onaylayabileceği şeyi üç kişi onaylamak zorunda kalsın.

(14) Harfi harfine tüm düzenlemeleri uygulayın.

(c) Ofis çalışanları

(1) Emirleri kopyaladığınız zaman çok fazla olan materyalde hatalar yapın. Benzer isimleri karıştırın. Yanlış adresleri kullanın.

(2) Kamu kurumlarıyla yazışmaları uzatın.

(3) Önemli evrakları yanlış dosyalayın.

(4) Karbon kopyalar yapılacağı zaman, çok az yapın ki tekrar bir kopyalama işi yapılsın.

(5) Önemli bir arayan kişi olduğu zaman patronun meşgul veya başkasıyla görüştüğünü söyleyin.

(6) Tekrar toplama aşamasına gelinceye kadar postaları bekletin.

(7) Gizli bilgi (içeriden bilgi) gibi görünen rahatsız edici dedikodular yayın.

(d) Çalışanlar

(1) Yavaş çalışın. İşinizde atmanız gereken adımları artıracak yollar düşünün: ağır bir çekiç yerine hafif bir çekiç kullanın, büyük bir ingiliz anahtarı gerekirken küçük kullanın, daha fazla güç gerekirken daha az güç kullanın ve benzerleri.

(2) Çalışmanız sırasında mümkün olduğunca bölünme, duraksama icat edin: çalıştığınız materyali değiştirmek gerektiğinde, torna veya delgi, lüzumsuz şekilde vakit harcayın. Kesiyor, şekil veriyor veya ölçü alıyorsanız, boyutları normalde yaptığınızdan iki kez fazla ölçün. Tuvalete gittiğiniz zaman gerektiğinden fazla zaman harcayın. Aletleri unutun ki, tekrar gidip onları alabilesiniz.

(3) Dili anlıyor olsanız bile, yabancı dilde verilen talimatları anlamıyor görünün.

(4) Talimatların anlamanın zor olduğu izlenimi verin ve birden fazla kez tekrar edilmesini talep edin. Veya işinizi yapmak için özellikle endişeli olduğunuzu ve ustabaşını lüzumsuz sorularla taciz edin.

(5) İşinizi kalitesiz yapın ve bunu kötü alet, makine veya ekipmana bağlayın. Bu tür şeylerin işinizi düzgün yapmanızı önlediği yönünde yakının.

(6) Hiçbir zaman yeteneğinizi ve tecrübenizi yeni veya daha az yetenekli bir çalışana aktarmayın.

(7) Yönetime mümkün olan her durumda söylenin. Formları okunaksız şekilde doldurun ki tekrar doldurulmak zorunda kalsınlar; hatalar yapın ve formlarda talep edilen bilgileri yok sayın.

(8) Mümkünse, çalışanların sorunlarının yönetime iletmesi için bir gruba dahil olun veya kurulmasına yardımcı olun. Karar kılınan prosedürlerin yönetim için mümkün olduğunca zahmetli olmasını sağlayın; her sunumda mümkün olduğunca çok sayıda çalışanın mevcudiyetini sağlayın, her sorun için birden fazla toplantı yapılmasını sağlayın, tamamen kurgusal/hayali problemleri dile getirin ve benzerleri.

(9) Materyalleri yanlış yerlere yönlendirin.

(10) Düzgün parçalarla, kullanılmayan hurdalar ve reddedilen parçalarla karıştırın.

(12) Morali Düşürmek ve Karmaşa Yaratmak İçin Genel Araçlar

(a) Sorgulandığınız zaman uzun ve anlaşılmaz açıklamalar verin.

(b) Gestapo veya polise hayali casuslar veya tehditler raporlayın.

(c) Budala gibi davranın.

(d) Kendinizi bir belaya sokmayacak ölçüde olabildiğinizce hırçın ve geçimsiz olun.

(e) İstihkak hesaplamadan, taşımaya, trafik düzenlemelerine kadar her türlü düzenlemeyi yanlış anlayın.

(f) İkame materyaller hakkında şikayetçi olun.

(g) Kamusal alanda mihver devletleri vatandaşlarına veya işbirlikçilerine soğuk davranın.

(h) Bir kafeye mihver devletleri vatandaşları veya işbirlikçileri girerse konuşmayı durdurun.

(i) Her durumda ağlayın ve histerik olarak hıçkırın, özellikle de hükümet memurlarıyla karşı karşıya geldiğiniz zaman.

(j) İşbirlikçilerle bir şekilde bağlantılı tüm filmleri, eğlenceleri, konserleri, gazeteleri boykot edin.

(k) Kurtarma planlarında işbirliği yapmayın.

[*] CIA Simple Sabotage Field Manual – Strategic Services (Provisional) https://www.cia.gov/news-information/featured-story-archive/2012-featured-story-archive/CleanedUOSSSimpleSabotage_sm.pdf